Wydawca treści Wydawca treści

Rezerwat przyrody Bór na Czerwonem

Rezerwat Przyrody Bór na Czerwonem został powołany Uchwałą Rady Miasta Nowego Targu 13 października 1925 roku jako „rezerwat torfowiskowy, przeznaczony na cele naukowo-doświadczalne”. Tak wczesna data jego utworzenia czyni go jednym z najstarszych rezerwatów przyrody w Polsce. Pierwotnie obejmował jedynie około 5 ha powierzchni torfowiska, która na przestrzeni lat wielokrotnie się zmieniała. Ostatnia taka zmiana miała miejsce w 2003 roku, kiedy to z inicjatywy zarządzającego od 1948 roku rezerwatem nowotarskiego nadleśnictwa poszerzono go o obszary leśne otaczające kopułę torfowiska. W chwili obecnej jego powierzchnia wynosi 114,66 ha.

To wyjątkowe miejsce podlega ochronie nie tylko rezerwatowej. Znajduje się bowiem w obrębie Południowomałopolskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, został włączony w Europejską Sieć Ekologiczną Natura 2000 (PLC120003), a od 9 maja 2018 roku znalazł się na liście Ramsarskiej - obszarów mokradłowych o szczególnym znaczeniu międzynarodowym. To szczególne wyróżnienie, ponieważ Konwencja Ramsarska jest najwcześniej podpisanym (1971) porozumieniem międzynarodowym w dziedzinie ochrony przyrody na świecie, ratyfikowanym w chwili obecnej przez 172 państwa. Prowadzona przez Konwencję lista jest swoistym odpowiednikiem Listy Światowego Dziedzictwa Kultury, tyle że obejmującym szczególnie cenne obszary mokradłowe. Znajduje się na niej zaledwie 19 obiektów z Polski, wśród nich Bór na Czerwonem jest jedynym położonym na terenie lasów państwowych.

Torfowisko na Czerwonem jest torfowiskiem wysokim i razem z pozostałymi kompleksami torfowisk Kotliny Orawsko-Nowotarskiej stanowi transgraniczny, największy w tej części Europy obszar mokradeł tego typu. Jak rzadkie są to zbiorowiska roślinne świadczy fakt, że zaledwie 7 % powierzchni wszystkich mokradeł Polski stanowią torfowiska wysokie, przyjmujące postać kopuł, nazywanych na Podhalu pustaciami lub puściznami.

Pośród typowych dla torfowisk wysokich zbiorowisk roślinnych na uwagę zasługuje pokrywający niemal całą kopułę torfowiska, bór drzewokosy. Po oddaniu do użytku w 2009 roku ścieżki edukacyjnej oraz niewielkiej platformy widokowej odwiedzający rezerwat turyści mogą go podziwiać na tle panoramy Tatr. W tym celu wystarczy pokonać przystosowaną dla osób niepełnosprawnych ruchowo trasę i drewniany pomost prowadzący przez sosnowy bór. Drzewa go tworzące wyróżniają się na tle innych sosen zwyczajnych rosnących w Polsce gonnością, wąskosłoistością oraz pięknie wybarwioną na czerwono twardzielą, co stało się argumentem do uznania jej, jako odrębnej rasy podhalańskiej.

Wartość tych spacerów została doceniona przez liczne rzesze turystów a także internautów, którzy po otwarciu ścieżki uznali ją za najlepszą inicjatywę lokalną w Plebiscycie „Małopolska widać zmiany” w kategorii „Człowiek-potencjał” za lata 2007-2013.

Łatwy dojazd, bliskie sąsiedztwo miasta, bogata infrastruktura otaczająca rezerwat, sąsiedztwo rowerowego Szlaku Wokół Tatr oraz przygotowane trasy narciarstwa biegowego dopełniają obrazu atrakcyjności miejsca, w którym co warto podkreślić jest także miejsce dla szkół, ponieważ pracownicy nadleśnictwa (po uprzednim umówieniu się) prowadzą zajęcia edukacyjne dla grup szkolnych.

Serdecznie zapraszamy